Uit verschillende onderzoeken blijkt dat de architect een belangrijke rol vervult bij de totstandkoming van circulaire bouwprojecten. Tijdens de ontwerpfase worden immers keuzes gemaakt die het wel of niet circulair zijn van een bouwproject grotendeels bepalen (Galle et al,2018; Osmani et al, 2008). Toch heeft de helft van de architectenbureaus nog nooit een circulair project uitgevoerd. De belangrijkste reden hiervoor is dat opdrachtgevers er simpelweg niet naar vragen. Eén van de belangrijkste knelpunten bij de uitvoering of inschrijving van een circulair project is het ontbreken van een duidelijke definitie van circulair ontwerpen en bouwen (BNA Verdiepingsonderzoek, 2019). Dit canvas helpt architectenbureaus om opdrachtgevers te verleiden en te overtuigen van het nut en de noodzaak van circulair bouwen.@en

Municipalities account for a considerable share in the total production of construction work in the Netherlands. Through their commissioning role, public entities can act as a ‘launching customer’ for innovation. New procurement schemes have been and are being installed to improve quality and productivity, reduce risks and enhance sustainability within the industry. The effective application of these schemes requires a professional commissioning organisation, able to consistently adopt and further develop these new schemes. A clear organisational structure and aligned working processes are prerequisite to establish efficiency, effectivity, knowledge management and organisational learning. A qualitative research project investigated the governance structure and embedding of the commissioning role in Dutch municipalities. 18 municipalities were investigated through structured interviews and additional document analysis. The research elucidates the shattering of the commissioning role over the municipal organisation, with limited alignment of processes between entities involved and hybrid organisation structure and governance issued by municipalities show substantial variation and hybridity within the municipal
organisations. The allocation of administrative responsibility for complex is not
clear-cut, varying with the distribution of political responsibility for related policy
areas between various aldermen. Although differences exist between larger and
smaller municipalities, overall findings are similar. The fragmentation level found,
can be expected to hamper possibilities for organisational learning and improving
professionalism. To improve these possibilities, preconditions for knowledge
management and organisational learning should be strengthened, starting with
stimulating the awareness of the relevance of commissioning role.@en

Het Opdrachtgeversforum in de bouw – een platform van (semi)publieke opdrachtgevers – onderschrijft de ambities van het kabinet om Nederland in 2050 circulair te laten zijn, om zo de uitputting van grondstoffen en de uitstoot van CO2 tegen te gaan. Het Rijksbrede programma ‘Nederland circulair in 2050’ richt zich op de ontwikkeling naar een circulaire economie. Deze ambitie houdt in dat technische kringlopen gesloten moeten zijn: primaire grondstoffen (mineralen, fossielen en metalen), bouwproducten en -elementen krijgen steeds een nieuw leven in deze kringloop en uitsluitend hernieuwbare (biobased) grondstoffen kunnen als primaire grondstof worden gebruikt.@en

Voor u ligt een handreiking om de professionaliteit van de opdrachtgevende rol in uw organisatie te bepalen en de gewenste ontwikkelingen hierin te bespreken. De handreiking is gebaseerd op het instrument ‘Maturity Model Professioneel Publiek Opdrachtgeven’ van de leerstoel Publiek Opdrachtgeverschap in de bouw aan de TU Delft. Het maturity model is in nauwe interactie met vertegenwoordigers uit (semi-)publieke1 organisaties ontwikkeld en ingebed in de wetenschap. Het maturity model stelt organisaties in staat intern een stand van zaken op te maken ten aanzien van het ontwikkelingsstadium van hun opdrachtgevende rol in de bouw: besteden zij aan alle voor opdrachtgeverschap relevante thema’s voldoende aandacht? Is er sprake van organisatiebrede professionalisering? Aan de hand van een lijst relevante aspecten beschouwen medewerkers van organisaties – van hoog tot laag en organisatiebreed – hun eigen organisatie. Zo ontstaat een gezamenlijk beeld van waar de organisatie op een bepaald moment en op een bepaald aspect staat, en hoe de organisatie zich, vanuit eigen gestelde doelen op dit vlak, verder kan ontwikkelen. Verschillende (semi-)publieke organisaties, waaronder een aantal corporaties, hebben inmiddels het maturity model toegepast. In deze publicatie delen wij hun gezamenlijke bevindingen. Er is een aantal ‘rode draden’ te ontdekken in de wijze waarop corporaties zich ontwikkelen bij de vernieuwing van hun opdrachtgevende rol. Door van elkaars ervaringen te leren, komt het (semi-) publieke domein verder. Deze publicatie hoopt daartoe inspiratie te bieden. Deze handreiking gaat in op professioneel opdrachtgeverschap, de inhoudelijke resultaten van het onderzoek naar de toepassing van het maturity model en doet aanbevelingen voor corporaties. Ook voor andere organisaties in het (semi-)publieke domein is de publicatie bruikbaar, omdat daar vergelijkbare ontwikkelingen zichtbaar zijn.@en